Bơm trục vít là một thiết bị được sử dụng để bơm chất lỏng, thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp và dân dụ. Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý của trục vít xoắn ốc, trong đó chất lỏng được đẩy qua một ống bởi sự quay của trục vít. Trục vít thường có một loạt các vòng xoắn, khi quay, chúng tạo ra áp suất và đẩy chất lỏng qua hệ thống ống đến nơi cần. Cấu trúc và nguyên lý hoạt động của bơm trục vít có thể thay đổi tùy thuộc vào ứng dụng cụ thể và loại chất lỏng được bơm. Bơm trục vít thường được ưa chuộng vì khả năng bơm chất lỏng có độ nhớt cao và có thể hoạt động hiệu quả trong nhiều điều kiện khác nhau. Đối với các ứng dụng đặc biệt như bơm dầu hoặc chất lỏng dẻo, bơm trục vít thường là lựa chọn hàng đầu.  

 Cấu tạo bơm trục vít

Bơm bùn trục vít có cấu tạo đơn giản nhưng hiệu quả. Dưới đây là một phác thảo cơ bản về cấu tạo của một bơm trục vít:

Trục vít: Đây là phần chính của bơm, có hình dạng như một trục dài có các vít xoắn ốc xoay quanh trục. Trục vít có thể có một hoặc nhiều vít, phụ thuộc vào loại bơm.

Thân bơm: Được làm từ các loại vật liệu cao cấp, chịu được áp lực từ bên ngoài như thép, gang, inox..., Có dạng xoắn ốc giúp tạo ra các khoang chứa chất lỏng khi trục vít quay, Kích thước và kiểu dáng của thân bơm phụ thuộc vào lưu lượng và áp suất bơm mà bơm cần đạt được.

Bộ biến đổi: Bao gồm các rãnh hoặc các khe để chứa trục vít. Bộ biến đổi cũng tạo ra không gian cho chất lỏng di chuyển qua.  

Hộp chứa: Là nơi chứa chất lỏng trước khi nó được bơm đi. Hộp chứa có thể có nắp mở để tiện cho việc nạp chất lỏng vào.

Động cơ: Động cơ tạo ra sức mạnh cần thiết để quay trục vít, đẩy chất lỏng qua hệ thống.

Ống hút và ống xã: Ống hút đưa chất lỏng vào bơm từ nguồn cung cấp, trong khi ống xả đẩy chất lỏng ra khỏi bơm và đưa nó đến nơi cần.

Hệ thống bảo dưỡng: Bao gồm các bộ phận như bộ cánh khuấy, con lăn, và bộ chống mài mòn, giúp bảo dưỡng và bảo trì bơm.

Bơm trục vít có thể có nhiều biến thể, bao gồm bơm đơn vít, bơm đa vít và bơm xoắn ốc. Mỗi loại bơm này có cấu trúc và nguyên lý hoạt động riêng, nhưng chung lại đều dựa trên việc sử dụng trục vít để bơm chất lỏng.

Nguyên lý hoạt động bơm trục vít

Nguyên lý hoạt động của bơm trục vít là dựa trên việc sử dụng một hoặc nhiều trục vít có hình dạng xoắn ốc để di chuyển chất lỏng từ điểm đầu vào đến điểm đầu ra. Dưới đây là một phân tích chi tiết về nguyên lý này:

Nạp chất lỏng: Chất lỏng được nạp vào khoang hoặc hộp chứa của bơm trục vít thông qua một cổng đầu vào.

Bắt đầu quay của trục vít: Một nguồn năng lượng bên ngoài, thường là một động cơ điện, tạo ra sự quay cho trục vít. Trục vít có thể được kết nối trực tiếp với động cơ hoặc thông qua một hệ thống truyền động.

Tạo ra áp suất và chuyển động chất lỏng: Khi trục vít quay, các vít xoắn ốc trên trục di chuyển chất lỏng từ phía đầu vào đến phía đầu ra của bơm. Trong quá trình này, các rãnh giữa các vít xoắn ốc thu nhỏ dần, tạo ra áp suất và đẩy chất lỏng ra ngoài.

Áp suất và lưu lượng ổn định: Một khi bơm đạt đến mức áp suất và lưu lượng mong muốn, hệ thống sẽ duy trì sự ổn định này trong quá trình hoạt động.

Xả hất lỏng: Chất lỏng được đẩy từ trục vít ra ngoài thông qua một ống xả hoặc cổng ra.

Quá trình lặp lại: Quá trình này lặp lại liên tục khi bơm trục vít hoạt động, tạo ra một luồng liên tục của chất lỏng từ điểm đầu vào đến điểm đầu ra.

Điều quan trọng là sự linh hoạt và hiệu quả của bơm trục vít trong việc chuyển động chất lỏng, đặc biệt là trong việc xử lý các loại chất lỏng có độ nhớt cao hoặc chất lỏng dẻo. Đồng thời, bơm trục vít thường có ít bộ phận chuyển động và ít bị hỏng hóc hơn so với một số loại bơm khác, điều này giúp tăng tính ổn định và tuổi thọ của thiết bị.

Ưu nhược điểm máy bơm trục vít

Ưu điểm

Khả năng bơm chất lỏng có độ nhớt cao: Bơm trục vít có thể xử lý chất lỏng có độ nhớt cao mà các loại bơm khác có thể gặp khó khăn.

Hoạt động mịn màng và ổn định: Do cấu trúc đơn giản và phương pháp bơm chất lỏng dựa trên nguyên lý xoắn ốc, bơm trục vít thường hoạt động mịn màng và ổn định.

Khả năng hoạt động ở áp suất cao: Bơm trục vít có thể hoạt động ở áp suất cao hơn so với một số loại bơm khác.

Ít bộ phận chuyển động và ít bao trì: Bơm trục vít thường có ít bộ phận chuyển động hơn so với các loại bơm khác, giảm thiểu chi phí bảo trì và nguy cơ hỏng hóc.

Tính linh hoạt trong ứng dụng: Bơm trục vít có thể được sử dụng trong nhiều loại ứng dụng khác nhau, từ công nghiệp đến hộ gia đình.

Nhược điểm

Chi phí ban đầu cao: Máy bơm trục vít thường có chi phí ban đầu cao hơn so với một số loại bơm khác.

Yêu cầu kĩ thuật cao: Cần có kiến thức kỹ thuật và kinh nghiệm để lắp đặt và vận hành bơm trục vít hiệu quả.

Có thể bị tổn thương bởi chất lỏng cứng hoặc có hạt: Trong trường hợp chất lỏng chứa hạt hoặc có tính ăn mòn cao, bơm trục vít có thể bị tổn thương hoặc gặp vấn đề trong việc vận hành.

Tóm lại, máy bơm trục vít là một lựa chọn hiệu quả cho việc bơm các loại chất lỏng có độ nhớt cao và đặc biệt trong các ứng dụng công nghiệp. Tuy nhiên, cần xem xét cẩn thận các yếu tố như chi phí và yêu cầu kỹ thuật trước khi lựa chọn loại bơm này.