Bơm bánh răng là một loại bơm quay chuyển động tích cực . Trong máy bơm bánh răng , chất lỏng di chuyển bằng cách bao bọc một thể tích chất lỏng cố định bằng cách sử dụng các bánh răng lồng vào nhau và sau đó chuyển nó khi bánh răng quay.
Bơm bánh răng là gì?
Bơm bánh răng là thiết bị quan trọng trong hệ thống vận hành bằng dầu, nhớt và các loại chất thủy lực. Nó là trái tim của cả một hệ thống. Nếu bơm hỏng sẽ dẫn đến hệ thống không hoạt động được, ảnh hưởng đến năng suất công việc.Chính vì thế mà việc tìm kiếm một loại bơm phù hợp luôn là vấn đề băn khoăn, lo lắng của nhiều người.
Có 3 loại bơm bánh răng được sử dụng nhiều hiện nay: Bơm bánh răng, bơm cánh gạt, bơm piston. Tùy vào từng yêu cầu lắp đặt, công suất, lưu lượng mà khách hàng có thể lựa chọn để lắp đặt cho bộ nguồn, hệ thống một cách phù hợp nhất.
Bơm bánh răng hay còn được gọi với tên khác là bơm nhông, đây là loại bơm phổ biến nhất. Ta có thể bắt gặp thiết bị này trong bất kỳ các hệ thống thủy lực từ lớn đến nhỏ, quy mô từ đơn giản đến phức tạp trong công nghiệp, thủ công nghiệp và các máy móc phục vụ đời sống.
Chức năng của bơm nhông đó là hút dầu, nhớt hay bất kỳ chất lỏng thủy lực nào từ thùng chứa hay bồn, đẩy chúng đi vào đường ống dẫn để đi đến cung cấp cho các thiết bị của hệ thống như: xi lanh, van dầu, lọc dầu…thực hiện nhiệm vụ công tác.
Tên gọi của nó cũng đã cung cấp cho chúng ta ít nhiều thông tin. Bơm hoạt động nhờ vào các bánh răng bên trong ăn khớp với nhau.
So với hai loại bơm còn lại thì bơm bánh răng phù hợp với lưu chất là hóa chất hơn cả. Bơm có khả năng hút, đẩy các hóa chất có độ nhớt cao, đặc thù như: mật ong, nhớt, dầu DO, dầu FO, HCL, khoáng chất, xăng, mực, sơn…
Nguyên lý hoạt động của bơm bánh răng
Trong các loại bơm định vị cực dương thì bơm nhông phổ biến hơn cả. Cấu tạo của bơm bánh răng thông thường sẽ có những bộ phận như: bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ bơm, trục bơm, đường cấp dầu, đường thoát dầu, phớt… Khi cần tăng lưu lượng bơm lên thì người ta chọn những bơm có nhiều bánh răng ăn khớp hơn.
Đặc biệt khi chú ý, khách hàng sẽ thấy trên bánh răng có các rãnh hình dạng chữ V hoặc nón. Rãnh này sẽ giúp vận chuyển dầu.
Máy bơm dầu bánh răng được thiết kế để hoạt động theo một nguyên lý nhất định đó là: Dẫn nén chất lỏng. Quá trình hoạt động của bơm được chia làm 2 phần đó là: Quá trình hút và quá trình đẩy.
- Các bánh răng chủ động, bị động sẽ được kết nối với trục quay của bơm. Khi bơm được đấu nối với động cơ và nguồn điện, trục quay làm bánh răng chủ động quay và kéo theo bánh răng bị động quay.
- Tại các rãnh nón hay rãnh V, dầu sẽ được chứa ở đó sẽ được vận chuyển từ buồng hút đến buồng đẩy theo vòng tròn của vỏ bơm. Ở khoang đẩy, sự chênh lệch áp suất sẽ diễn ra và dòng lưu chất sẽ được đẩy ra ngoài đi vào đường ống dẫn. Như vậy là chu kỳ của bơm kết thúc. Tương tự thì các chu trình tiếp theo của bơm sẽ diễn ra cho đến khi bơm ngừng hoạt động.
- Dòng lưu lượng bơm của chất lỏng sẽ tính bằng kích thước của buồng bơm, tốc độ số vòng trên phút và dòng chảy ngược.
- Thông thường, trong hệ thống thủy lực chúng ta sẽ thường thấy van giảm áp và bơm được lắp cùng nhau. Điều này giúp bảo vệ bơm khi có sự tích tụ áp suất.
Phân loại bơm bánh răng (bơm nhông)
Cũng giống như các thiết bị khác, bơm được phân chia thành các loại
bơm bánh răng giá rẻ khác nhau. Việc này sẽ giúp khách hàng có thể thuận lợi lựa chọn một bơm đúng với yêu cầu:
Theo sự ăn khớp của các bánh răng thì có
- Bơm bánh răng ăn khớp trong
- Bơm bánh răng ăn khớp ngoài
Đây là hai loại bơm bánh răng được nhiều người biết đến nhất. Dù là bơm ăn khớp ngoài hay ăn khớp trong thì đều tạo ra một lưu lượng chất lỏng ổn định để đẩy vào đường ống.
Bơm bánh răng ăn khớp trong
Cấu tạo bơm bánh răng ăn khớp trong
Cấu tạo bơm bánh răng ăn khớp trong bao gồm: trục, bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ bơm, chốt, nắp, phớt…
Ở loại bơm bánh răng ăn khớp trong thì các bánh răng bị động, chủ động được đặt lệch tâm nhau. Khi trục bơm quay, bánh răng chủ động kéo bánh răng bị động của bơm quay cùng chiều trong Stator. Khoang hút và khoang đẩy của bơm này được ngăn cách nhau bằng lưới chắn.
Khi đó dầu chứa ở các rãnh bánh răng, theo chiều quay của bơm sẽ đi từ khoang hút đến khoang đẩy.
Ưu điểm bơm bánh răng ăn khớp trong
Loại bơm thủy lực bánh răng ăn khớp trong có rất nhiều ưu điểm nổi bật, đó là:
- Bơm có kích thước nhỏ bé nên việc di chuyển và lắp đặt trong những không gian chật hẹp, các dây chuyền máy móc được thuận tiện.
- Bơm bánh răng ăn khớp trong là sự lựa chọn số 1 nếu cần bơm và hút chất lỏng siêu đặc, siêu nhớt như: thủy tinh nóng chảy, socola, cao su…
- Máy bơm loại này có tuổi thọ cao, ít bị hao mòn theo thời gian. Trong quá trình sử dụng, khách hàng không phải thường xuyên bảo trì bảo dưỡng.
- Khi vận hành, bơm ít tạo ra tiếng ồn, rung lắc.
- Tốc độ quay chậm, hiệu suất thể tích cao.
- Bơm được lắp cùng với van giảm áp để bảo vệ bơm cùng hệ thống.
Nhược điểm bơm bánh răng ăn khớp trong
- Do cấu tạo kín và khá phức tạp nên khó khăn trong việc tháo lắp, vệ sinh, lau chùi hay tra dầu bảo dưỡng, bảo trì theo thời gian quy định.
- Bên cạnh đó, khó theo dõi vận hành của máy cùng với đó là khó phát hiện sự cố hoặc hỏng hóc trong bơm.
- Giá thành của bơm ăn khớp trong cao nên khách hàng cần lưu ý khi mua bơm bánh răng.
- Đường thoát dầu ra nhỏ.
Bơm bánh răng ăn khớp ngoài
Cấu tạo bơm bánh răng ăn khớp ngoài
Cấu tạo của bơm bánh răng ăn khớp ngoài sẽ bao gồm: 4 vòng bi hỗ trợ trục Rotor, đường hút dầu, trục, đường đẩy dầu, bánh răng chủ động, bánh răng bị động, vỏ bơm, phớt làm kín.
Trục bơm quay làm bánh răng chủ động quay khiến bánh răng bị động quay theo. Chất lỏng thủy lực điền vào các rãnh của bánh răng theo chiều quay sẽ đi từ khoang hút đến khoang đẩy theo vòng của vỏ bơm. Khoang hút và khoang đẩy được ngăn cách nhau và đảm bảo kín.
Ưu điểm bơm bánh răng ăn khớp ngoài
Cũng giống với bơm bánh răng trong, bơm bánh bánh răng ăn khớp ngoài có những ưu điểm nổi bật, khiến khách hàng tin tưởng như:
- Tuổi thọ bơm bánh răng ngoài cao hơn, trung bình 1-2 năm
- Cấu tạo giúp dễ dàng vệ sinh, bảo trì-bảo dưỡng bơm
- Thiết kế gọn gàng tiện cho việc lắp đặt và đấu nối, dễ phát hiện khi có sự cố hoặc lỗi
- Bơm ăn khớp ngoài có các van giảm áp đi kèm giúp điều chỉnh áp lực, lưu lượng của dòng lưu chất hồi từ bơm về thùng chứa. Từ đó bảo vệ máy bơm.
- Bơm bánh răng ăn khớp ngoài phù hợp hầu hết các loại dầu thủy lực dùng nhiều trong đời sống cho đến các chất lỏng có độ đặc và độ nhớt cao.
Nhược điểm bơm bánh răng ăn khớp ngoài
Bên cạnh ưu thì loại bơm này còn có những nhược điểm như:
- Tuy thiết kế gọn gàng nhưng bơm lại có kích thước lớn khó di chuyển, lắp đặt hơn so với các loại bơm khác.
- Khi vận hành, bơm phát ra tiếng ồn lớn
- Khả năng hoạt động ổn định thì của bơm bánh răng ngoài không bằng so với bơm bánh răng trong.
- Tuy có thể bơm được nhiều loại chất nhưng bơm không phù hợp để bơm chất lỏng thủy lực siêu nhớt hoặc siêu đặc.
Một số cách phân loại bơm bánh răng khác
Theo hãng sản xuất
- Bơm nhông Yuken.
- Bơm nhông HDX.
- Bơm nhông Rexroth.
- Bơm nhông Nachi, Hydroluc, Hydomax, Besko…
Theo áp suất
- Bơm bánh răng áp suất cao.
- Bơm bánh răng áp suất thấp và trung bình.
Theo công suất bơm
- Bơm nhông công suất cao
- Bơm nhông công suất thấp.
Có thể bạn quan tâm: Những hư hỏng thường gặp trong bơm bánh răng
Cách lựa chọn bơm bánh răng: Để có thể lựa chọn một loại bơm bánh răng thủy lực phù hợp thì khách hàng không thể bỏ qua những thông số liên quan như:
- Tốc độ làm việc, vòng quay: Tốc độ này phải phù hợp với đặc điểm vận hành của động cơ lai bơm
- Áp suất tối đa, áp suất tối thiểu, áp suất làm việc: Áp suất phù hợp với áp suất của hệ thống. Nếu không đủ áp hoặc áp quá cao sẽ ảnh hưởng đến các thiết bị khác.
- Lưu lượng bơm: Lưu lượng bao bao nhiêu lít trên một phút rất quan trọng. Nó phải phù hợp với tốc độ của cơ cấu chấp hành có trong hệ thống: xi lanh dầu, motor dầu
- Chất liệu bơm: Tùy vào môi trường làm việc có nhiệt độ, áp suất, độ ẩm và tính ăn mòn như thế nào mà lựa chọn chất liệu bơm: thép, hợp kim, nhôm để giảm thiểu ăn mòn, oxi hóa.
- Loại bơm bánh răng và hãng sản xuất: Chọn bơm dầu bánh răng ăn khớp ngoài hay khớp trong và các hãng sản xuất uy tín, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Công dụng của bơm bánh răng
Trong công nghiệp
Bơm bánh răng dùng để chuyển giao các tầng lớp khác nhau của dầu như: Mỡ, sáp, dầu bôi trơn, dầu nhiên liệu, dầu Diesel…
Khi cần một thiết bị có thể vận chuyển các chất độc hại thì lựa chọn bơm bánh răng là phù hợp nhất vì giá thành rẻ, hiệu suất ổn định kể cả khi bơm với: axit, soda, nhựa, men, chất kết dính…
Ngoài ra, bơm còn dùng để bơm bôi trơn công cụ, máy móc, động cơ hoặc dùng để bơm phun nhiên liệu phục vụ cho các nhà máy công nghiệp: Xi măng, cơ khí chế tạo, luyện kim, sản xuất hóa chất, phân bón, sản xuất hóa mỹ phẩm, giấy, chế biến gỗ, sản xuất ô tô- xe cơ giới.
Trong công nghiệp thực phẩm
Bơm bánh răng mini hay bơm nhông thường được dùng để bơm: dầu ăn, mỡ, sốt, nước tương, rượu, siro, nước ép trái cây… phục vụ chế biến sản xuất bánh kẹo, sữa, nước giải khát.
Trong lĩnh vực đời sống
Bơm nhông còn được dùng nhiều trong các bộ nguồn thủy lực, máy ép, máy kéo, máy nghiền phục vụ cho các tàu thuyền đánh cá, máy ép dầu lạc, máy ép phế liệu…
Ứng dụng của bơm bánh răng rất đa dạng trong các hệ thống, dây chuyền vận hành bằng chất lỏng thủy lực hay hóa chất.
Hãy liên hệ với Nhất Tâm Phát để được tư vấn về bơm bánh răng trước khi bạn sở hữu nó.
.jpg)
.jpeg)
